انواع روغن زیتون | آیا می دانید چند نوع روغن زیتون داریم؟

شاید شما هم درباره فواید روغن زیتون و تأثیرات بی‌نظیر آن شنیده باشید، اما ممکن است ندانید که چند نوع روغن زیتون وجود دارد و هر کدام به چه منظوری تولید می‌شوند. به طور کلی، روغن زیتون بر اساس نحوه فرآوری به دو دسته تصفیه شده و تصفیه نشده تقسیم می‌شود. روغن‌های تصفیه نشده که به عنوان روغن زیتون بکر شناخته می‌شوند، حاوی عطر و طعم طبیعی زیتون هستند و مواد مغذی خود را حفظ می‌کنند. این نوع روغن‌ها برای استفاده در سالادها، پاستا و پخت و پزهای ملایم بسیار مناسب هستند. از طرف دیگر، روغن زیتون‌های تصفیه شده در فرآیند تولید خود بو و مزه زیتون را تا حد زیادی از دست می‌دهند و نقطه دود بالاتری دارند، بنابراین برای سرخ کردن نیز مناسب هستند.

با توجه به این واقعیت که بسیاری از روغن‌های سرخ کردنی موجود در بازار از کیفیت پایینی برخوردارند، می‌توانید با انتخاب روغن زیتون سرخ کردنی، غذاهای سرخ کردنی خوشمزه و در عین حال سالمی برای خود و خانواده‌تان تهیه کنید. این انتخاب نه تنها به حفظ سلامت کمک می‌کند بلکه طعم بهتری نیز به غذاها می‌بخشد.

انواع روغن زیتون تصفیه نشده

روغن زیتون تصفیه نشده به عنوان یکی از خالص‌ترین و با کیفیت‌ترین انواع روغن زیتون شناخته می‌شود. در فرآیند تولید این روغن، از زیتون‌های مرغوب و باکیفیت استفاده می‌شود. پس از شستشو و جداسازی دانه‌ها، زیتون‌ها بدون اضافه کردن هیچ گونه گرما یا مواد شیمیایی وارد فرآیند روغن‌گیری می‌شوند. این روش استخراج که به صورت سرد انجام می‌شود، باعث می‌شود که تمامی مواد مغذی، ویتامین‌ها و ترکیبات طبیعی زیتون در روغن حفظ شوند.

روغن زیتون تصفیه نشده به دلیل این که هیچ گونه فرآوری حرارتی یا شیمیایی روی آن انجام نمی‌شود، بالاترین کیفیت و خلوص را دارد. این نوع روغن حاوی عطر و طعم طبیعی زیتون است و به عنوان یک انتخاب عالی برای استفاده در سالادها، پاستا و پخت و پزهای ملایم شناخته می‌شود. استفاده از روغن زیتون بکر در غذاها، علاوه بر افزایش طعم و عطر غذا، فواید زیادی برای سلامت دارد؛ زیرا این روغن غنی از آنتی‌اکسیدان‌ها، ویتامین E و اسیدهای چرب مفید است.

روغن زیتون فرابکر (Extra Virgin Olive Oil) :

از میان انواع مختلف روغن زیتون، با کیفیت‌ترین نوع آن روغن زیتون فرابکر است که تمامی خواص و فواید زیتون را به طور کامل حفظ می‌کند. این روغن به شیوه‌ای تهیه می‌شود که طعم و عطر طبیعی زیتون، ویتامین‌ها و املاح موجود در آن را به خوبی نگه می‌دارد. برای تولید روغن زیتون فرابکر، ابتدا زیتون‌های کاملاً سالم و تازه برداشت می‌شوند و سپس در زمانی کوتاه، حداکثر تا هشت ساعت پس از برداشت، شسته و جدا می‌شوند. زیتون‌های خوب و بد از یکدیگر تفکیک شده و بدون اعمال حرارت یا استفاده از مواد شیمیایی، تحت فشار قرار می‌گیرند تا روغن آن‌ها استخراج شود.

یکی از ویژگی‌های مهم روغن زیتون فرابکر، نگهداری در شرایط خاص برای جلوگیری از افزایش مقدار اسیدیته آن است. این روش باعث می‌شود پلی فنول‌ها که دارای خاصیت ضد التهابی هستند و آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند اولئوروپین، هیدروکسی تیروزول، اولئوکانتال، ویتامین K، ویتامین E و اسیدهای چرب غیر اشباع موجود در زیتون به خوبی حفظ شوند. این ترکیبات به کاهش کلسترول و حفظ سلامت بدن کمک می‌کنند.

نحوه مصرف روغن فرابکر 

مصرف روغن زیتون فرابکر تجربه‌ای منحصر به فرد است. هنگامی که این روغن را مصرف می‌کنید، مزه تلخی و تندی خاصی را احساس می‌کنید که در قسمت ته گلو کمی سوزش ایجاد می‌کند و به سرعت از بین می‌رود. این تلخی به دلیل وجود اولئوروپین و تندی آن به دلیل اولئوکانتال موجود در زیتون است. رنگ این روغن سبز طلایی است و دارای عطر و طعم قوی زیتون می‌باشد.

به دلیل نقطه دود پایین، روغن فرابکر برای سرخ کردن طولانی مدت مناسب نیست، زیرا در دمای بالا خواص و مواد مغذی خود را از دست می‌دهد. بنابراین، بهترین روش مصرف این روغن در غذاهای سرد، سبزیجات و سالادها است. افزودن چند قطره روغن زیتون فرابکر به سالاد یا سبزیجات تازه، علاوه بر افزایش طعم و عطر غذا، به شما کمک می‌کند تا از فواید سلامتی بی‌نظیر آن بهره‌مند شوید. همچنین می‌توانید از این روغن به عنوان یک افزودنی سالم در پخت و پز ملایم استفاده کنید تا خواص آن حفظ شود.

روغن زیتون بکر (Virgin Olive Oil) :

روغن زیتون بکر، پس از روغن فرابکر، در رتبه دوم از لحاظ کیفیت و خواص قرار دارد. فرآیند تولید این روغن نیز مانند روغن فرابکر به روش مکانیکی و بدون استفاده از هیچ گونه ماده شیمیایی یا حرارت انجام می‌شود. با این حال، تفاوت اصلی بین این دو نوع روغن زیتون در مراحل استخراج آن هاست. روغن فرابکر در پرس اول استخراج می‌شود، در حالی که روغن بکر از پرس‌های دوم و سوم زیتون به دست می‌آید. به همین دلیل، روغن زیتون بکر طعم و بوی ملایم‌تری نسبت به فرابکر دارد، اما همچنان خواص و فواید زیتون را حفظ می‌کند.

یکی از تفاوت‌های کلیدی بین روغن زیتون بکر و فرابکر، مقدار اولئیک اسید (Oleic Acid) موجود در آن‌هاست. در روغن بکر، مقدار اولئیک اسید بین 1.5 تا 2 درصد در هر 100 گرم است. این ویژگی باعث می‌شود که روغن زیتون بکر چرب‌تر باشد و نقطه دود بالاتری داشته باشد، که آن را برای پخت و پز و سرخ کردن متوسط مناسب می‌کند.

روغن زیتون بکر به دو دسته درجه یک و معمولی تقسیم می‌شود. در نوع درجه یک، حداکثر مقدار اولئیک اسید 2 درصد در هر 100 گرم است، در حالی که در روغن بکر معمولی این مقدار می‌تواند تا 3.3 درصد افزایش یابد. هنگام خرید روغن زیتون بکر، باید به این تفاوت‌ها توجه کرد تا از کیفیت مطلوب برخوردار شوید.

استفاده از روغن زیتون بکر در آشپزی می‌تواند به حفظ طعم و عطر طبیعی زیتون در غذاها کمک کند. به عنوان مثال، می‌توان از این روغن برای تهیه غذاهای ایتالیایی مانند پاستا و ریزوتو استفاده کرد. همچنین، افزودن روغن زیتون بکر به سبزیجات و سالادها می‌تواند به ارتقاء ارزش غذایی و طعم آن‌ها کمک کند.

در نتیجه، روغن زیتون بکر با حفظ خواص مفید زیتون و داشتن طعمی ملایم‌تر، گزینه‌ای مناسب برای انواع پخت و پز و استفاده در غذاهای روزمره است. با انتخاب این روغن با کیفیت، می‌توانید از فواید سلامتی آن بهره‌مند شوید و غذاهای خوشمزه‌تری تهیه کنید.

انواع روغن زیتون تصفیه شده

روغن زیتون تصفیه شده از فرآیندی تولید می‌شود که شامل اعمال گرما و استفاده از مواد شیمیایی یا تغییرات فیزیکی و شیمیایی بر روی روغن است. این روش‌ها به منظور بهبود طعم، بو، و پایداری روغن انجام می‌شوند، اما ممکن است برخی از ترکیبات مفید زیتون در این فرآیند کاهش یابند.

روغن زیتون لامپانت (Lampante Olive Oil) :

روغن زیتون لامپانت یکی از انواع روغن‌های زیتون غیر خوراکی است که بیشتر در صنایع و تولید محصولات آرایشی و بهداشتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نوع روغن از زیتون‌های پلاسیده، کرم زده و فاسد استخراج می‌شود که کیفیت پایین‌تری دارند. روغن لامپانت دارای بوی تند و طعم زننده‌ای است که اگر در غذا استفاده شود، می‌تواند تمام مزه آن را تحت تأثیر قرار داده و خراب کند.

یکی از مشکلات مرتبط با روغن زیتون لامپانت، فروش آن به عنوان روغن زیتون بکر است. برخی افراد این روغن را با عنوان بکر به فروش می‌رسانند، در حالی که از نظر بو و طعم بسیار با روغن زیتون بکر تفاوت دارد. این نوع روغن حاوی مقادیر زیادی اولئیک اسید است که برای سلامتی انسان مضر می‌باشد.

استفاده از روغن لامپانت در صنایع مختلف بسیار رایج است. به عنوان مثال، در تولید صابون‌ها و محصولات مراقبت از پوست به کار می‌رود. همچنین در برخی موارد به عنوان سوخت لامپ‌های سنتی استفاده می‌شود، که نام “لامپانت” نیز از همین کاربرد گرفته شده است.

با این حال، باید توجه داشت که این روغن به هیچ عنوان برای مصرف خوراکی مناسب نیست و استفاده از آن در پخت و پز می‌تواند باعث ایجاد مشکلات سلامتی شود. برای تشخیص این روغن از روغن‌های با کیفیت خوراکی، توجه به بو و طعم آن بسیار مهم است، زیرا روغن لامپانت بوی تند و طعم ناخوشایندی دارد که نمی‌تواند با روغن‌های زیتون خوراکی مقایسه شود.

روغن زیتون تصفیه شده بی بو :

روغن زیتون تصفیه شده بی‌بو با استفاده از فرآیندهای گرمایی و شیمیایی تولید می‌شود که برخلاف روغن‌های بکر و فرابکر، این نوع روغن از مراحل خنثی‌سازی، رنگ‌بری و بی‌بو کردن عبور می‌کند. در این فرآیندها، آنتی‌اکسیدان‌ها و بسیاری از خواص مفید زیتون از بین می‌روند. با این حال، این روغن همچنان گزینه‌ای بهتر نسبت به بسیاری از روغن‌های صنعتی موجود در بازار است. مقدار اسیدیته آن حدود ۳ درصد در هر ۱۰۰ گرم می‌باشد که نشان‌دهنده خلوص نسبی آن است.

به دلیل کاهش خواص مفید در مقایسه با روغن‌های بکر و فرابکر ، توصیه می‌شود از روغن زیتون تصفیه شده بی‌بو بیشتر برای پخت و پز و خواباندن مواد در روغن استفاده شود، نه برای سالادها و غذاهای سرد. این نوع روغن به دلیل نداشتن طعم و عطر زیتون، به راحتی می‌تواند با روغن‌های دیگر مخلوط شود.

یکی از ویژگی‌های روغن زیتون تصفیه شده بی بو، عدم داشتن طعم زیتون است که می‌تواند به عنوان یک مزیت محسوب شود. به همین دلیل، این روغن به راحتی می‌تواند با دیگر روغن‌ها ترکیب شود. اما این ویژگی همچنین می‌تواند به مشکلی تبدیل شود، زیرا برخی تولیدکنندگان ممکن است از این فرصت سوء استفاده کرده و روغن‌های دیگر را به آن اضافه کنند. بنابراین، بسیار مهم است که این نوع روغن را از مراکز معتبر و دارای گواهی کیفیت تهیه کنید.

سخن پایانی

درک تنوع روغن‌های زیتون و تفاوت‌های میان آن‌ها می‌تواند به انتخاب هوشمندانه‌تر و بهره‌مندی بهتر از خواص بی‌نظیر این روغن کمک کند. هر نوع روغن زیتون، از فرابکر تا تصفیه شده، ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارد که بسته به نیازهای مختلف آشپزی و سلامتی می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد.

روغن‌های فرابکر با حفظ عطر، طعم و تمامی خواص مغذی زیتون، بهترین انتخاب برای مصرف خام در سالادها و غذاهای سرد هستند. از سوی دیگر، روغن‌های بکر و تصفیه شده به دلیل فرآوری‌های متفاوت، برای پخت و پز و سرخ کردن مناسب‌ترند. همچنین، روغن‌های صنعتی مانند لامپانت برای مصارف خوراکی مناسب نیستند و باید از استفاده آن‌ها در غذاها خودداری شود.

در انتخاب نوع روغن زیتون، توجه به نیازهای خاص آشپزی و ترجیحات شخصی بسیار مهم است. هر نوع روغن زیتون می‌تواند نقشی متفاوت در بهبود طعم و ارزش غذایی غذاهای شما ایفا کند. با شناخت ویژگی‌های هر نوع روغن، می‌توانید تصمیم بهتری برای استفاده از آن در آشپزی روزمره خود بگیرید و به حفظ سلامت و لذت بردن از غذاهای خود کمک کنید.

در این مقاله انواع روغن زیتون رو باهم مرور کردیم اما موضوعی که باید بهش بپردازیم که اهمیت بالایی دارد  خرید روغن طبیعی است. چرا که در دنیای امروزی برند ها و شرکت های مختلف شروع به تولید انبوه انواع روغن ها کردنند که عمدتا اعتمادی به ارگانیک یا طبیعی بودن انها نیست. در صالح ارگانیک با تولید و فروش انواع روغن طبیعی یا روغن ارگانیک فضایی برای اطمینان صدرصدی در خرید شما فراهم شده.