آیا روغن زیتون خراب می‌شود؟ نحوه نگهداری و تشخیص کیفیت

استفاده از مواد غذایی در تازه‌ترین حالت، برای سلامت بدن بسیار مفید است و طعم و مزه آن‌ها در این وضعیت بسیار دلپذیرتر است. اما آیا روغن زیتون هم خراب می‌شود؟ روغن زیتون، هنگامی که تازه باشد، تا ۱۸ ماه قابلیت مصرف خوراکی دارد و بعد از آن دیگر خراب نمی‌شود و می‌توان از آن به‌عنوان یک روغن مالشی استفاده کرد. نکته مهم درباره روغن زیتون این است که اگر فرایند روغن‌گیری در کمترین زمان ممکن، یعنی در ۲۴ ساعت پس از چیدن میوه زیتون انجام شود، روغنی باکیفیت بالا و خواص بی‌نظیر به دست می‌آید.

آیا روغن زیتون خراب می‌شود؟

بله، روغن زیتون یک محصول طبیعی و تازه است که با گذشت زمان خراب می‌شود. برخلاف تصور عمومی، روغن زیتون فرابکر ممکن است تاریخ مصرف خوراکی داشته باشد، اما به معنای انقضا و غیرقابل‌استفاده‌شدن نیست. این روغن به دلیل دارا بودن آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی، می‌تواند کیفیت و تازگی خود را برای مدت طولانی حفظ کند. با این حال، همانند سایر چربی‌ها، روغن زیتون با گذشت زمان و به دلیل اکسیداسیون دچار تغییر کیفیت می‌شود. روغن زیتون تازه‌تر همیشه بهتر است و برای بهره‌برداری از خواص بی‌نظیر آن، بهتر است از آن در دوره زمانی کوتاه‌تری استفاده شود.

نحوه نگهداری روغن زیتون

برای حفظ کیفیت و عطر روغن زیتون، نگهداری آن در محیط‌های خنک و تاریک، مانند کابینت‌های دربسته یا آبدارخانه، بهترین گزینه است. همچنین، می‌توان روغن زیتون را در یخچال نگهداری کرد. البته باید توجه داشت که در دمای یخچال، روغن ممکن است حالت مه‌آلود یا ابری پیدا کند. این تغییر فیزیکی طبیعی بوده و به معنای فاسد شدن روغن نیست. برای جلوگیری از اکسیداسیون و حفظ تازگی روغن زیتون، توصیه می‌شود آن را در بطری‌های شیشه‌ای تیره‌رنگ، مانند سبز تیره یا کهربایی، نگهداری کنید. این کار باعث می‌شود که روغن از تأثیرات نور خورشید، که یکی از عوامل اصلی اکسیداسیون است، در امان بماند. هنگام خرید نیز بهتر است به بسته‌بندی شیشه ای تیره توجه کنید.

اکسیداسیون یک فرآیند شیمیایی است که می‌تواند سرعت تجزیه مولکول‌های چربی در روغن زیتون را افزایش داده و در نتیجه، ماندگاری آن را کاهش دهد. علاوه بر نور، تماس با اکسیژن و قرار گرفتن در معرض گرما نیز می‌تواند به اکسید شدن روغن کمک کند. به همین دلیل ، محیط های خنک و تاریک به‌عنوان شرایط ایده‌آل برای نگهداری روغن زیتون توصیه می‌شوند. پس از باز کردن درب بطری، حتماً آن را به‌طور محکم ببندید تا از ورود هوا و کاهش کیفیت روغن جلوگیری کنید. اگر روغن زیتون را در ظرف‌های پلاستیکی پلی اتیلن خریداری کرده اید و قصد نگهداری طولانی مدت آن را دارید ، بهتر است آن را به بطری های شیشه ای تیره یا ظروف قلع منتقل کنید. اگر از روغن زیتون برای مصارف آشپزی روزانه استفاده نمی‌کنید و نمی‌خواهید حجم زیادی از آن را ذخیره کنید، پیشنهاد می‌شود بطری‌های کوچک‌تر را خریداری کنید تا از تازه ماندن آن اطمینان حاصل کنید.

نحوه تشخیص روغن زیتون خراب

تشخیص اینکه آیا روغن زیتون خراب شده یا نه، به راحتی با چشیدن طعم آن امکان‌پذیر است. نگران نباشید، این کار هیچ خطری برای سلامتی ندارد. اگر هنگام چشیدن روغن زیتون متوجه طعم تلخ، ترش یا طعم کهنگی شدید، یا به‌جای مزه میوه‌ای و خوشایند زیتون، طعمی شبیه مداد شمعی، بتونه یا چسب المرز حس کردید، به احتمال زیاد روغن زیتون شما خراب شده است. هرچند مصرف روغن زیتون خراب شما را بیمار نخواهد کرد، اما استفاده از آن در پخت‌وپز می‌تواند طعم و بوی ناخوشایندی به غذا بدهد. از آنجایی که بسیاری از افراد روغن زیتون را به‌خاطر خواص فراوانی که برای سلامتی دارد، مصرف می‌کنند، باید بدانید که روغن زیتون فاسد به دلیل فرآیند اکسیداسیون، برخی از آنتی‌اکسیدان‌های خود را از دست می‌دهد. در طول اکسیداسیون، مولکول‌های حاوی اکسیژن باعث ایجاد زنجیره‌ای از واکنش‌های شیمیایی می‌شوند که به تجزیه آنتی‌اکسیدان‌های موجود در روغن می‌انجامد. برای بهره‌مندی کامل از خواص آنتی‌اکسیدانی روغن زیتون، توصیه می‌شود همیشه از روغن زیتون تازه استفاده کنید. روغن زیتون تازه نه تنها طعم و بوی بهتری دارد، بلکه خواص بیشتری نیز برای سلامتی به ارمغان می‌آورد. بنابراین، اگر به دنبال استفاده از فواید کامل روغن زیتون هستید، حتماً توجه ویژه‌ای به تازگی آن داشته باشید. به هر حال توجه داشته باشید که روغن زیتون از یک میوه گرفته شده که فاسد آن نیز ضرری برای بدن ندارد و فقط طعم خوراکی شما را تغییر خواهد داد.

سخن پایانی

روغن زیتون می‌تواند با گذشت زمان خراب شود و از کیفیت و مزه خود بکاهد. با اینکه روغن زیتون دارای آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی است که به حفظ کیفیت آن کمک می‌کند، اما همچنان در معرض اکسیداسیون و تجزیه مولکول‌های چربی قرار دارد. اکسیداسیون در اثر عوامل مختلفی مانند تماس با هوا، نور و گرما رخ می‌دهد و می‌تواند منجر به طعم و بوی نامطبوع روغن زیتون شود. بهترین راه برای تشخیص خراب شدن روغن زیتون، چشیدن طعم آن است؛ اگر طعمی تلخ، ترش یا شبیه مداد شمعی احساس کردید، روغن شما احتمالاً خراب شده است. برای حفظ تازگی و کیفیت روغن زیتون، نگهداری آن در محیط‌های خنک و تاریک و استفاده از بطری‌های شیشه‌ای تیره توصیه می‌شود. در نهایت، استفاده از روغن زیتون تازه نه تنها از نظر طعم و مزه برتر است، بلکه فواید بیشتری نیز برای سلامتی به همراه دارد.