روغن تراریخته چیست؟ مزایا و معایب این روغن

روغن تراریخته چیست؟

روغن‌ تراریخته یا (Genetically Modified Organism)GMO، به آن دسته از روغن‌هایی اطلاق می‌شود که مواد اولیه تولید آن‌ها دچار اصلاح ژنتیکی شده‌اند. این اصلاح ژنتیکی به منظور بهبود ویژگی‌های محصول، مانند مقاومت به آفات، افزایش بازده تولید و بهبود ویژگی‌های تغذیه‌ای صورت می‌گیرد. روغن‌های تراریخته معمولاً از گیاهانی مانند کلزا، پالم و سویا استخراج می‌شوند.

کلزا یکی از مهم‌ترین گیاهانی است که برای تولید روغن تراریخته مورد استفاده قرار می‌گیرد. اصلاح ژنتیکی در این گیاه باعث شده تا مقاومت آن در برابر آفات و بیماری‌ها افزایش یابد و بازده تولید روغن نیز بیشتر شود. به همین دلیل، کلزا به عنوان یکی از منابع اصلی روغن‌های خوراکی در صنایع غذایی مورد توجه قرار گرفته است.

روغن پالم نیز یکی دیگر از منابع مهم روغن‌های تراریخته است. این روغن به دلیل ویژگی‌های خاصی که دارد، مانند نقطه دود بالا و ماندگاری طولانی، در بسیاری از محصولات غذایی و صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. اصلاح ژنتیکی در گیاه پالم باعث شده تا تولید این روغن با کیفیت بالاتری انجام شود و نیازهای بازار به طور بهتری تامین گردد.

سویا نیز یکی از گیاهانی است که در تولید روغن‌های تراریخته نقش بسزایی دارد. اصلاح ژنتیکی در سویا باعث شده تا میزان تولید این گیاه افزایش یابد و روغنی با کیفیت بهتر و ویژگی‌های تغذیه‌ای مطلوب‌تری به دست آید. روغن سویا به دلیل قیمت مناسب و ویژگی‌های تغذیه‌ای مفید، در صنایع غذایی بسیار محبوب است.

معایب روغن های تراریخته چیست؟

روغن‌های تراریخته یکی از مباحث پرچالش و بحث‌برانگیز در حوزه صنایع غذایی و کشاورزی هستند. مخالفان این نوع روغن‌ها به شدت اعتقاد دارند که مصرف آن‌ها می‌تواند به مشکلات جدی سلامتی منجر شود. از جمله مهم‌ترین ادعاهای آن‌ها، احتمال سرطان‌زا بودن این روغن‌ها است. آنها مدعی هستند که استفاده از روغن‌های تراریخته، می‌تواند باعث جهش‌های ژنتیکی و مقاومت آنتی‌بیوتیکی در بدن شود. این موضوع به این معناست که با مصرف این روغن‌ها، بدن ممکن است به برخی آنتی‌بیوتیک‌ها مقاوم شود، که این مسئله می‌تواند در درمان بیماری‌ها مشکلات جدی ایجاد کند.

از طرفی، مخالفان معتقدند که ماده اصلی که در زمان کاشت این محصولات استفاده می‌شود، گلایفوسیت است. گلایفوسیت یک علف‌کش است که به طور گسترده در کشاورزی استفاده می‌شود. ادعا می‌شود که این ماده در خاک تثبیت شده و باکتری‌های حیاتی موجود در خاک را از بین می‌برد. این امر می‌تواند منجر به کاهش کیفیت خاک و در نتیجه کاهش تولید محصولات کشاورزی در بلندمدت شود.

اما در مقابل، موافقان این روش نیز دلایل خود را برای اثبات مفید بودن آن ارائه می‌دهند. آن‌ها مضر بودن گلایفوسیت را نه تنها رد می‌کنند، بلکه ادعا می‌کنند که این سم یکی از کم‌خطرترین سموم کشاورزی است. آن‌ها معتقدند که گلایفوسیت به خوبی تجزیه می‌شود و اثرات منفی قابل توجهی بر روی محیط زیست و سلامت انسان ندارد.

در زیر به تعدادی از ضررهای استفاده از روغن‌های تراریخته اشاره می‌شود:

1. ایجاد واکنش های آلرژیک :

یکی از نگرانی‌های اصلی درباره روغن‌های تراریخته، وجود مواد حساسیت‌زا در آن‌ها است. مواد حساسیت‌زا می‌توانند از طریق مصرف این روغن‌ها وارد بدن و سیستم ایمنی شده و باعث ایجاد واکنش‌های آلرژیک شوند. این واکنش‌ها می‌توانند از خفیف تا شدید متغیر باشند و در برخی موارد حتی ممکن است به مشکلات جدی سلامتی منجر شوند.

2. تولید ترکیبات سمی :

با توجه به ناشناخته بودن بسیاری از جنبه‌های روغن‌های تراریخته، احتمال می‌رود که پروتئین‌های حاصل از مصرف این روغن‌ها در هنگام تجزیه، تبدیل به ترکیباتی سمی شوند. این ترکیبات ممکن است یا توسط بدن پذیرفته نشوند و یا در متابولیسم بدن تداخل ایجاد کنند. در صورت ایجاد چنین حالتی، خطر بزرگی بدن را تهدید می‌کند. این موضوع یکی از نگرانی‌های عمده در مورد ایمنی طولانی‌مدت روغن‌های تراریخته است.

3. اثرات منفی بر محیط زیست :

علاوه بر اثرات منفی بر سلامت انسان، استفاده از روغن‌های تراریخته می‌تواند اثرات منفی بر محیط زیست نیز داشته باشد. به عنوان مثال، استفاده گسترده از گلایفوسیت می‌تواند به کاهش تنوع زیستی و از بین رفتن گیاهان بومی منجر شود. این مسئله می‌تواند تاثیرات منفی بر اکوسیستم‌ها و محیط زیست داشته باشد و به مرور زمان به مشکلات جدی منجر شود.

مزایای روغن های تراریخته چیست؟

روغن‌های تولید شده با متد GMO یا تراریخته دارای ویژگی‌های خاص و منحصر به فردی هستند که آن‌ها را از روغن‌های معمولی متمایز می‌کند. در زیر به برخی از این مزایا اشاره می‌کنیم:

افزایش مواد مغذی : یکی از بزرگترین مزایای روغن‌های تراریخته، افزایش میزان مواد مغذی در آن‌ها است. با استفاده از فناوری‌های پیشرفته ژنتیکی، می‌توان ترکیبات مغذی مانند ویتامین‌ها و مواد معدنی را در این روغن‌ها بهبود بخشید. این امر می‌تواند به ارتقای سلامت عمومی و کاهش نیاز به مکمل‌های غذایی کمک کند.

مقاومت بیشتر در برابر حشرات و آفات : روغن‌های تراریخته نسبت به حشرات و آفات مقاوم‌تر هستند. این مقاومت بیشتر، نیاز به استفاده از سموم دفع آفات را کاهش می‌دهد. در نتیجه، محصولات سالم‌تری تولید می‌شوند که اثرات منفی کمتری بر محیط زیست و سلامت انسان دارند. این ویژگی باعث می‌شود که تولیدکنندگان بتوانند با استفاده از روش‌های پایدارتر، محصولات با کیفیت‌تری ارائه دهند.

افزایش سطح تولید : یکی دیگر از مزایای روغن‌های تراریخته، افزایش سطح تولید است. با استفاده از فناوری‌های خاص، می‌توان بازدهی تولید را تا چند برابر بیشتر از حالت عادی افزایش داد. این امر به ویژه در مناطق با منابع محدود کشاورزی بسیار حائز اهمیت است و می‌تواند به تامین نیازهای غذایی جمعیت رو به افزایش جهان کمک کند.

کاهش هزینه‌های کاشت : هزینه کاشت محصولات تراریخته از تولیدات عادی ارزان‌تر است و دارای صرفه اقتصادی است. این موضوع باعث می‌شود که کشاورزان بتوانند با سرمایه‌گذاری کمتری به تولید بپردازند و در نتیجه، محصولات با قیمت مناسبتری به بازار عرضه شوند. این ویژگی به خصوص برای کشاورزان کوچک و متوسط بسیار مفید است و می‌تواند به بهبود وضعیت اقتصادی آن‌ها کمک کند.

ارزش تغذیه‌ای بالاتر : ارزش تغذیه‌ای روغن‌های تولیدی با این روش، بالاتر از روغن‌های ارگانیک است. بهبود ویژگی‌های تغذیه‌ای این روغن‌ها می‌تواند به ارتقای سلامت مصرف‌کنندگان کمک کند و نیاز به مصرف مکمل‌های غذایی را کاهش دهد. این موضوع به ویژه در مناطقی که کمبود مواد مغذی وجود دارد، بسیار حائز اهمیت است.

سرعت رشد بیشتر : مراحل رشد محصولات تراریخته سریع‌تر از گیاهان عادی است. این ویژگی باعث می‌شود که تولیدکنندگان بتوانند در زمان کمتری محصولات بیشتری تولید کنند و به نیازهای بازار پاسخ دهند. این امر به خصوص در شرایط اضطراری مانند بحران‌های غذایی بسیار مفید است.

کاهش نیاز به کود : نیاز به کود در محصولات تراریخته بسیار کمتر از گیاهان عادی است. این امر می‌تواند هزینه‌های تولید را کاهش دهد و همچنین از آلودگی‌های ناشی از استفاده بیش از حد کودهای شیمیایی جلوگیری کند. کاهش مصرف کود می‌تواند به حفظ کیفیت خاک و بهبود وضعیت محیط زیست کمک کند.

مقاومت در برابر شرایط نامساعد : محصولات تراریخته در برابر شرایط نامساعد آب و هوایی مانند سرما، گرما، خشکسالی و شوری آب بسیار مقاوم هستند. این ویژگی باعث می‌شود که کشاورزان بتوانند در مناطق با شرایط آب و هوایی نامساعد نیز به تولید بپردازند و محصولات با کیفیتی تولید کنند. این امر به ویژه در مواجهه با تغییرات اقلیمی بسیار حائز اهمیت است.

توانایی پاسخگویی به نیاز جمعیت در حال رشد : به دلیل حجم تولید بالا و سرعت رشد زیاد، روغن‌های تراریخته توانایی پاسخگویی به نیاز جمعیت در حال رشد را دارند. این امر می‌تواند به تامین نیازهای غذایی جمعیت جهان کمک کند و از بروز بحران‌های غذایی جلوگیری کند.

ماندگاری بیشتر : مدت زمان ماندگاری روغن‌های تولیدی با این روش بالاتر است و دیرتر فاسد می‌شوند. این ویژگی باعث می‌شود که محصولات تراریخته در شرایط نگهداری بهتری قرار گیرند و طول عمر بیشتری داشته باشند. این امر می‌تواند به کاهش ضایعات غذایی و افزایش بهره‌وری در زنجیره تامین کمک کند.

چرا انسان ها در تلاش برای تولید روغن های تراریخته میباشند؟

علت اصلی روی آوردن به این روش، افزایش جمعیت و کمبود منابع غذایی است. با کاهش ظرفیت آب، خاک و کود مناسب، امکان تولید حجم زیادی از مواد غذایی وجود ندارد. حتی در صورت تولید، هزینه‌های نهایی برای تولیدکننده بسیار بالا خواهد بود و تولید این محصولات توجیه اقتصادی نخواهد داشت. بنابراین، انسان به دنبال اصلاح ژنتیکی برای کاهش هزینه‌ها و افزایش تولید است.

هدف اصلی از تولید محصولات تراریخته، تامین امنیت غذایی انسان ها است. اصلاح ژنتیکی به ما امکان می‌دهد تا با بهبود ویژگی‌های گیاهان، تولید محصولات غذایی را افزایش دهیم و هزینه‌های مربوط به تولید را کاهش دهیم.

در حال حاضر، تنها چهار محصول تراریخته در جهان به صورت گسترده مبادله می‌شوند و بقیه محصولات هنوز در مراحل بررسی آزمایشگاهی قرار دارند. این محصولات شامل سویا، ذرت، کلزا و پنبه می‌شوند که به دلیل مزایای اقتصادی و تولیدی‌شان به طور گسترده در بازارهای جهانی معامله می‌شوند. در نتیجه، تولید محصولات تراریخته به عنوان یک راه‌حل پایدار برای تامین نیازهای غذایی جمعیت رو به رشد جهانی شناخته می‌شود.

سخن پایانی

روغن‌های تراریخته، محصولاتی هستند که از گیاهان اصلاح‌شده ژنتیکی به دست می‌آیند. این فناوری به منظور بهبود ویژگی‌های خاصی مانند افزایش تولید، مقاومت به آفات و بهبود ارزش تغذیه‌ای گیاهان توسعه یافته است. با توجه به افزایش جمعیت و کمبود منابع طبیعی، تولید روغن‌های تراریخته به عنوان یک راه‌حل پایدار برای تامین نیازهای غذایی جهانی مطرح شده است.

مزایای این روغن‌ها شامل کاهش هزینه‌های تولید، افزایش بازدهی و مقاومت بیشتر در برابر شرایط محیطی نامساعد است. با این حال، نگرانی‌هایی درباره اثرات بلندمدت مصرف این محصولات بر سلامت انسان و محیط زیست وجود دارد که نیازمند تحقیقات بیشتری است.

روغن‌های تراریخته به عنوان یکی از نوآوری‌های مهم در کشاورزی و صنایع غذایی، پتانسیل قابل توجهی برای بهبود امنیت غذایی دارند. اما همچنان نیاز به بررسی‌های دقیق‌تر و نظارت‌های مستمر در این زمینه وجود دارد تا مطمئن شویم که این محصولات به بهترین شکل ممکن به نفع جامعه انسانی و محیط زیست عمل می‌کنند.

در این مقاله مزایا و معایب روغن تراریخته رو باهم مرور کردیم اما موضوعی که باید بهش بپردازیم که اهمیت بالایی دارد  خرید روغن طبیعی است. چرا که در دنیای امروزی برند ها و شرکت های مختلف شروع به تولید انبوه انواع روغن ها کردنند که عمدتا اعتمادی به ارگانیک یا طبیعی بودن انها نیست. در صالح ارگانیک با تولید و فروش انواع روغن طبیعی یا روغن ارگانیک فضایی برای اطمینان صدرصدی در خرید شما فراهم شده.